Tăng tuổi hưu, hại nhiều lợi ít
Tại phiên thảo luận ở tổ về nội dung dự án Luật bảo hiểm xã hội (sửa đổi), ngày 29/5, đại biểu Cao Sỹ Kiêm cho rằng, chính sự tồn tại, vướng mắc trước đó chưa làm rốt ráo mới là nguyên nhân gây vỡ quỹ.
Phân tích rõ hơn về lý do Ban soạn thảo đưa ra để tăng tuổi nghỉ hưu là "học tập nước ngoài", ông Kiêm khẳng định: Họ có đặc điểm khác ta là dân số ít (có 20 triệu người Úc nhưng diện tích đất nước họ gần bằng Trung Quốc, trình độ lao động rất cao). Đặc điểm của ta lại khác hoàn toàn. Lao động thừa rất nhiều.
 |
| Quốc hội thảo luận tại tổ về Dự án Luật BHXH sửa đổi |
Nhiều tiến sĩ được đào tạo ở nước ngoài không xin được việc. Xin việc lại phải đút tiền. Cơ cấu lao động của ta cũng khác, chủ yếu lao động giản đơn, sức lực. Tuổi thọ bình quân của thế giới 80 tuổi, còn ta là 75, nhưng 10 năm cuối cuộc đời của người già Việt Nam là bệnh tật; Cơ cấu của chúng ta, lao động trí óc, kinh nghiệm cao thì ít.
Đại biểu Cao Sỹ Kiêm cũng bày tỏ lo ngại: Nếu kéo dài tuổi nghỉ hưu mà lại rơi vào những ông không có trình độ mà ngồi mãi thì cũng chết. Còn những anh được đào tạo bài bản không xin được việc, đi bồi bàn. Quan điểm của tôi cứ giữ nguyên, khắc phục các tồn tại kể trên. Chúng ta tăng cường thu, tận thu và mở rộng cái có hiện nay là đã cải thiện nhiều. Tăng tuổi hại nhiều lợi ít".
Đại biểu Ngô Văn Minh (Quảng Nam) cho biết, ở nhiều nước còn đấu tranh để giữ nguyên hoặc giảm tuổi nghỉ hưu. "Lấy lý do vỡ quỹ để tăng tuổi nghỉ hưu là vô lý.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng đó là do không thu được tiền bảo hiểm xã hội của hàng triệu lao động và hàng chục nghìn tỉ đồng nợ đọng. Tiền các anh không thu được thì lỗi tại ai. Để không vỡ quỹ có nhiều cách chứ không nhất thiết phải tăng tuổi nghỉ hưu", đại biểu Minh nói.
Sau khi xem dự thảo Luật BHXH, Đại biểu Phạm Trường Dân (Quảng Nam) cho rằng, quy định tăng tuổi nghỉ hưu như vậy là không công bằng đối với phụ nữ (60 tuổi). Vì nhiều lao động nữ hoạt động ở các ngành nghề công nhân may mặc, giáo viên, cán bộ miền núi... khó đủ sức khỏe để phục vụ đến 60 tuổi.
"Tôi biết nhiều cháu tốt nghiệp đại học về nhà bán nước. Do vậy, nếu áp dụng như vậy thì con cháu ra trường chắc chắn không có việc làm", đại biểu Dân nói và đề nghị giữ nguyên tuổi nghỉ hưu như quy định hiện hành.
Quyền lợi người lao động bị xâm phạm nghiêm trọng
Theo đại biểu Trần Thanh Hải (phó chủ tịch thường trực Tổng liên đoàn Lao động VN), một trong những nguyên nhân làm cho quỹ BHXH hoạt động không đạt yêu cầu là tình trạng chưa chế tài được người sử dụng lao động trốn thực hiện nghĩa vụ của mình.
Ông Hải ghi nhận dự án luật mở ra nhiều quy định để giảm thiểu tình trạng vi phạm nói trên, nhưng cần bổ sung quyền được biết của người lao động về kết quả đóng BHXH bất cứ lúc nào, thay vì định kỳ sáu tháng và một năm.
"Quỹ BHXH có vỡ hay không vỡ?" - đại biểu Hải cho rằng điều này đang gây nên nhiều băn khoăn, trong khi những biện pháp được đề xuất để khắc phục vấn đề này lại đổ trách nhiệm lên đầu người lao động.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TPHCM) cho biết, để tránh được nguy cơ vỡ quỹ BHXH thì phải khắc phục ngay nợ đọng BHXH.
"Có điều lạ chỉ có ở Việt Nam biết là nợ thuế nhưng chỉ ngồi ngó nhau, không xử lý. Nợ BHXH là xâm phạm quyền lợi người lao động trắng trợn. Có rất nhiều chuyện vi phạm pháp luật đang bị bình thường hóa. Việc này phải làm quyết liệt, dứt khoát" – đại biểu Trương Trọng Nghĩa nhấn mạnh.
"Có chứng kiến cuộc sống của công nhân ở khu công nghiệp mới hiểu họ rất đáng thương, ở nhà trọ, cơm gần như chỉ có cơm trắng. Bây giờ luật đặt ra mục đích tăng thu BHXH thì cuối cùng vẫn là người lao động phải đóng. Đóng bây giờ để 25-30 năm sau hưởng thì đúng là quan trọng, nhưng cuộc sống từ nay đến đó còn quan trọng hơn", Đại biểu Nguyễn Phi Thường (Hà Nội) nói.
Theo ông Thường, nguy cơ vỡ quỹ BHXH là hiện thực và cần giải bài toán này, nhưng đây không phải là thời điểm giải bài toán bằng cách tăng thu.
Phải sửa từ gốc
Đại biểu Lê Trọng Sang cho rằng: Nâng tuổi nghỉ hưu đâu phải là cách chăm bẵm cho quỹ BHXH. Tại sao chúng ta không thu đủ tiền đóng BHXH của tất cả người lao động. Hiện có trên 16 triệu lao động nhưng mới chỉ có trên 10 triệu người đóng BHXH, còn gần 6 triệu người chưa đóng.
Mình chưa có giải pháp đối với người lao động trốn đóng. Nếu thu hết tiền BHXH của số đó thì sẽ là con số lớn. Tình trạng, nợ đọng BHXH hiện nay rất lớn. Nếu chúng ta truy thu được hết sẽ giải quyết được vấn đề vỡ quỹ.
Cách tính mức đóng BHXH hiện đã tính cả phần phụ cấp nên mức đóng cao hơn. Tại sao chúng ta không đẩy nhanh việc thực hiện cách tính này mà phải chờ tới 2020?
Đại biểu Huỳnh Ngọc Ánh (TP Hồ Chí Minh) cho biết, ông đã hỏi nhiều nhà khoa học, họ đều nói không hiểu nghiên cứu kiểu gì mà lấy năm 2034 vỡ quỹ BHXH và phải điều chỉnh như vậy. Theo ông Ánh vỡ quỹ hay không vỡ quỹ do BHXH quản lý.
Hiện tình trạng nợ BHXH hiện rất nhiều, trong khi chi phí cho đội ngũ làm bảo hiểm quá lớn dẫn tới nguy cơ thâm hụt lớn.
"Không thể nói lo người về hưu như tôi hưởng nhiều mà phải điều chỉnh độ tuổi nghỉ hưu được. Đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu, thiết kế lại để đảm bảo người lao động đóng đủ và không có chuyện nợ nần BHXH như bây giờ", ông Ánh đề nghị.
Đại biểu Trần Du Lịch (TP Hồ Chí Minh) cho rằng, lý do dẫn đến vấn đề trên là liên tục tăng lương nhưng không kèm theo tăng năng suất lao động. Trong khi đó bộ máy hành chính thì liên tục phình to lên. Hơn nữa, hiện nay có tình trạng vừa muốn làm ít lại muốn hưởng lương nhiều, hưởng thụ sớm. Do vậy, đại biểu đề nghị phải sửa từ gốc chứ không thể sửa từ ngọn như vậy.
Theo Lam Lam, nguồn:baodatviet.vn